نوزما

نوزما یک بیماری در زنبوران عسل است که عامل آن يک قارچ فرصت طلب می باشد. در داخل سلول
های روده زنبوران عسل اسپور تشکیل داده و تکثیر می شود. با خروج از سلول به طور فزاینده ای
گسترش یافته و به عنوان یک عامل بیماری زای مهم حشرات شناخته می شود.
بيماری نوزما هر سه نوع زنبور كندو را مبتلا مي كند. بدليل انتشار ناپيدای آن به اين بيماری ((قاتل
نامرئی)) گفته اند. جزو بيماری های واگير دسته بندی شده، در صورت مشاهده آن لازم است، گزارش
شود. نوزما به دو فرم وجود دارد:
نوزمای پنهان، كه حضور انگل مشهود نمی باشد يا خسارت محدودی به زنبور وارد مي نمايد. شکل
دیگر، نوزمای آشكار است، كه علايم بيماری ظاهر مي شوند.
اولين مشاهدات نوزما توسط دانشمندان در قرون اول ميلادي گزارش شده، اين بيماری از گذشته باعث
صدمه به زنبوران و مرگ آنها می شد. در سال 1907 عامل آن به عنوان تک یاخته یا ميكروسپوريدی،
توسط دكتر زاندر 1 تشخيص داده شد. اولين درمان مؤثر در سال های 1953-1952 انجام گرديد 2 .
اخيراً اعلام گرديده كه عامل بيماری جزو قارچ ها می باشد 3 .
از جدی ترین بیماری های زنبوران عسل بالغ است و در همه كشور ها وجود دارد 4 . در زنبوران عسل
دو گونه نوزما وجود دارد. این دو گونه به نام های نوزما آپيس و نوزما سرانا، شناخته می شوند.
نوزما آپیس از گذشته در زنبوران عسل وجود داشته و نوزما سرانا در سال های اخیر تشخیص داده شده
است. مطالعات نشان داده که نوزما سرانا 5 در اصل از زنبور عسل هندی، آپيس سرانا، به زنبوران عسل
منتقل شده است (Fries et al., 1996) . مطالعات بیشتر نشان داد که نوزما سرانا در میزبان جدید خود
بسيار شديد تر عمل می كند و به مراتب شایع تر از نوزما آپیس است

1- Zander
2-Yamienaon , Katznelson
3 - Sina et al 2005
4 -Bailey and Ball, 1991; Matheson, 1996
5- Nosema ceranae